اهمیت روغن موتور در خودرو همانند خون در رگ های بدن می باشد. همانطور که کلیه های انسان می بایست خون را از مواد زائد تصفیه نمایند، در خودرو نیز روغن موتور می بایست بطور پیوسته از آلودگی های موجود عاری گردد. تصفیه سازی روغن موتور در خودرو بر عهده فیلتر روغن موتور می باشد.
فیلتر روغن مهمترین فیلتر از فیلترهای سه گانه مورد استفاده در خودرو می باشد. چرا که عدم کارکرد صحیح فیلتر روغن می تواند آسیب های جدی به قلب خودرو وارد نماید و موتور خودرو دچار مشکل جدی شود. فیلتر روغن در کنار روغن موتور نقش اساسی در سلامت موتور خودرو دارد.
تاریخچه فیلتر روغن موتور خودرو
در موتور خودروهای اولیه از فیلتر روغن استفاده نمی شد بنابراین روغن موتورهای با کیفیت پایین آن روزها می بایست به طور مکرر و در فاصله های زمانی کوتاه تعویض می گردید.
در سال 1923، ارنست سولیتلند و جورج گرینهال پتنت ( Patent) اولین سیستم تصفیه روغن خودرو را ثبت کردند. آنها برای اختراع خود نام “Purolator” برگزیدند که اختصار ” pure oil later” به معنای ” روغن خالص بعدی” بود. در فیلترهای اولیه از پارچه های بافتی استفاده می گردید تا اینکه در سال 1946 میلادی در فیلتر روغن از تکنولوژی کاغذ پلاستیکی که امروزه نیز استفاده می شود، معرفی گردید.
اهمیت فیلتر روغن موتور خودرو
روغن موتور در جریان روانکاری و در عبور از بخش های مختلف موتور آلوده می شود . این آلودگی ها از راه های مختلف به درون موتور خودرو راه پیدا می کنند . عمده این آلودگی ها حاصل از باقی مانده های انفجار در قسمت بالای پیستون ، آلودگی های گذر کرده از فیلتر هوا و وارد شده به درون موتور ، پوسیدگی ها و زنگ زدگی های موجود در مسیر روانکاری در موتورهای و ذرات و براده های حاصل از سایش قطعات درون موتور و کیفیت بد قطعات موتور می باشد. آلودگی ها و ذرات ریز در فشار بالای کارکرد موتور همانند تراشه های الماسی در بخش های مختلف موتور خراش هایی ایجاد می نمایند که در طول زمان به خراش های بزرگ و مخرب تبدیل شده و کارکرد موتور خودرو را مختل نمایند. آلودگی ها و ذرات موجود در روغن موتور می بایست توسط فیلتر روغن جدا گردند. فیلتر می بایست به صورت دائمی در سیکل روانکاری بوده و تمام جریان روغن موتور را از خود عبور دهد تا خللی در کارکرد خودرو صورت نگیرد.
ساختار و نحوه عملکرد فیلتر روغن موتور خودرو
ساختار فیلتر روغن + تصویر
قسمت های اصلی فیلتر روغن در تصویر بالا مشخص و بیان گردیده است. به جرات می توان بیان کرد که مهمترین بخش فیلتر روغن، کاغذ صافی روغن موتور می باشد. اکثر فیلترهای ارزان قیمت از جنس کاغذ و مقوا ساخته شده و معمولا قابلیت جذب ذراتی به بزرگی ۴۰ میکرون به بالا را دارند.
فیلترهای پیشرفته و مرغوب تر از ترکیب الیاف کاغذ و سلولز و یا الیاف کاغذ و سلولز و فایبر گلاس ساخته می‌شوند. این فیلتر‌ها قابلیت جذب ذراتی به کوچکی ۵ تا ۱۰ میکرون رانیز دارند. این فیلتر معمولا دارای سطح تماس بیشتری هستند که باعث می‌شود ظرفیت فیلتر بالا برود. کلیه فیلترهای مرغوب در حال حاضر برای به دام انداختن ذرات ۷ تا ۱۰ میکرونی در تلاش هستند. قیمت یک فیلتر مرغوب معمولا سه برابر فیلترهای کاغذی معمولی می باشد.
ویدئو عملکرد فیلتر روغن موتور
جریان روغن آلوده از سوراخ های بالایی وارد فیلتر روغن گشته و پس از گذر از دریچه ایمنی ( واشر مانع برگشت روغن) وارد بخش اصلی فیلتر می شود. روغن موتور با عبور از صافی فیلتر تصفیه گردیده و از طریق سوراخ های متعدد تعبیه شده در توری فلزی وارد استوانه میانی می گردد. روغن موتورهای انباشته شده در این بخش با فشار از سوراخ خروجی روغن موتور به سمت موتور خودرو حرکت می کند. به مرور با کارکرد خودرو، منافذ عبوری روغن از صافی فیلتر مسدود می شود که با بالا رفتن فشار، سوپاپ اطمینان عمل کرده و روغن از مسیر دیگری که تصفیه انجام نمی شود عبور می کند و از صدمه دیدن موتور جلوگیری می نمایند. اما همین روغن تصفیه نشده به مرور زمان باعث آسیب های جدی به موتور خودرو می شود.
اکثر فیلترهای تقلبی بعد از مدت کمی، روغن را از صافی فیلتر عبور نداده و حرکت روغن مستقیم از سوپاپ اطمینان انجام می شود. فیلتر تقلبی، روغن با کیفیت را به دلیل عدم تصفیه در کوتاه ترین زمان آلوده می کند. همچنین فیلترهای جدید بنا به دارا بودن ظرفیت بالاتر مناسب برای بکار بردن برای روغن های سنتتیک می باشند چرا که روغن های سنتتیک مدت بیشتری ( در حدود ۱۵۰۰۰ کیلومتر) درون موتور می توانند روغن کاری نمایند در حالیکه فیلترهای کاغذی نهایتا تا ۶۰۰۰ کیلومتر می توانند قبل از پر شدن کار نمایند.
تعویض فیلتر روغن
تعویض به هنگام فیلتر و روغن موتور مناسب نقش اساسی در نگهداری موتور خودرو دارد. روانکاری موتور خودرو نقش بسیار حیاتی در طول عمر و کارکرد بهینه موتور خودرو دارد. معمولا فیلتر روغن با وجود قیمت پایین زیاد جدی گرفته نمی شود و همین اهمال کاری هزینه های چندین برابر تعویض فیلتر روغن مناسب برای مصرف کننده خواهد داشت.
تعویض فیلتر روغن بستگی به شرایط کارکردی روغن موتور و نوع فیلتر روغن دارد. اغلب تولید کنندگان روغن موتور و فیلتر روغن معتقدند که تعویض فیلتر پس از هر بار تعویض روغن موتور ضروری می باشد. توجه به شرایط کارکرد موتور خودرو و کیفیت روغن موتور و فیلتر در تعیین زمان مناسب تعویض فیلتر روغن ضروری است. اگر شما به طور منظم در شرایط سخت تر رانندگی می کنید و اتومبیل شما در ترافیک یا در شرایط حمل بارهای سنگین و رانندگی در هوای گرم و محیط های پر گرد و غبار می باشد نیاز بیشتری به تعویض روغن و فیلتر روغن دارد.
